-
braniec – branka, jeniec – jenka?26.01.201226.01.2012Dzień dobry!
chciałem zapytać o rzeczowniki zakończone na -iec, -ec. Zauważyłem, że tylko nieliczne z nich mają formy żeńskie (jak braniec – branka, ale już jeniec czy malec nie) lub są to formy żeńskie „fałszywe” (np. gońcówna to raczej 'córka gońca', a nie 'kobieta spełniająca rolę gońca'). Czym ta dysproporcja płciowa jest spowodowana?
Serdecznie pozdrawiam -
Budimex15.11.200215.11.2002Jak należy pisać Budimex, np. w 2. przypadku odmiany rzeczownikowej: Budimeksu czy Budimexu?
-
Czemu oraz ale także
26.11.202026.11.2020Kto jest odpowiedzialny za edukacje w mediach? W Gazecie Wyborczej napisali czemu zamiast dlaczego. Pan Bralczyk mówi: ale także –to też błąd. Po może być wyłącznie warunek lub przeczenie. Powinien powiedzieć: a także.
Proszę o potwierdzenie.
Pozdrawiam mk
-
e-mail4.03.20024.03.2002Bardzo proszę o pilne rozstrzygnięcie kwestii, która doprowadza do ostrych spięć w redakcji „Gazety Wyborczej": czy dopełniacz od słowa e-mail brzmi e-maila, czy e-mailu? Wprawdzie słownik Polańskiego podaje tę drugą formę jako poprawną, ale wiele osób ona razi.
-
figa z makiem4.12.20134.12.2013Jakie jest pochodzenie zwrotu figa z makiem?
-
ginekolożka, naukowczyni i in.16.01.200716.01.2007Szanowni Państwo!
Formy profesorka, dyrektorka, księgowa itp. są w odwrocie. Zastępuje się je formami męskimi: profesor, dyrektor, księgowy. Ale jednocześnie coraz częściej można spotkać się ze zjawiskiem – dla mnie dziwnym – powrotu do form żeńskich np. ginekolożka, psycholożka. Czy są to formy poprawne? Czy dopuszczalne jest zastosowanie formy naukowczyni wobec kobiety naukowca? Taką formę zastosowała Gazeta Wyborcza w swym dodatku Wysokie Obcasy.
-
gra – między kim a kim?4.05.20154.05.2015Czy zwrot: gra między zawodnikiem Kowalskim a zawodnikiem Iksińskim jest poprawny? Czy też powinno się powiedzieć gra zawodnika Kowalskiego i Iksińskiego? A może oba zwroty są poprawne?
-
Gwarowe pioke ‘piekę’ na Podlasiu Północnym jest wynikiem przegłosu?
27.07.202127.07.2021Szanowni Państwo,
na Podlasiu spotyka się formę 1 os. l.poj. czasu teraźniejszego piokę od czasownika piec. Ciekaw jestem, czy w świetle rozwoju fonetyki naszego języka jest to prawidłowy rozwój fonetyczny, jak przy nieść-niosę (i wtedy jak rozumiem, "ja piekę" jest wstecznym wyrównaniem do innych form czasownika), czy też odwrotnie, mamy do czynienia z jakąś regionalną anomalią i wytworzył się przegłos tam, gdzie nie powinno go być.
Dziękuję za zajęcie się tym przypadkiem.
Łukasz
-
hepanina4.01.20054.01.2005Witam.
Co oznacza słowo hepanina?
Dziękuję. -
inbus, a nie imbus5.06.20035.06.2003Mam bardziej odpowiedź niż pytanie, ale myślę, że tą drogą też dojdzie. A więc w dziale etymologia padło pytanie o słowo imbus lub klucz imbusowy. Niestety słowo to jest często przez laików technicznych przekręcane, poprawnie brzmi inbus. Jest to sztucznie utworzone słowo z nazwy firmy która wynalazła tego typu śruby i klucze. Niemieckie Innensechskantschluessel oznacza 'klucz wewnętrzny sześciokątny'. Innen znaczy 'wewnątrz', a firma nazywa się Bauer und Schaurte. Weźmy teraz IN (od początku nazwy klucza) i BuS (z inicjałów firmy) i wyjdzie nam INBUS.
Słowo inbus jest znakiem towarowym zastrzeżonym firmy Bauer und Schaurte.
Pozdrawiam